كانسار آگات
موقعيت جغرافيايي
در شمالباختري تربتحيدريه در اطراف روستاي بايگ محدودهاي متشكل از ولكانيكهاي ائوسن تا نئوژن پاياني وجود دارد كه در حد فاصل تربتحيدريه تا روستاي بايگ و فديهه كانيسازي آگات مشاهده ميشود.
كانسار رود معجن: اين كانسار در شمال باختري روستاي فديهه در مختصات جغرافيايي″36 ′53 º58 طول خاوري و ″58 ′24 º35 عرض شمالي قرار دارد.
محدوده گدارآتشسنگ: مختصات جغرافيايي اين محدوده ″17 ′06 º59 طول خاوري و″05 ′18 º35 عرض شمالي است.
تاريخچه
آثار معدنكاري قديمي در اين منطقه ديده شده است. آثار كندهكاري و حفريات بهمنظور استخراج قلوههاي آگاتي و ژئودهاي سيليسي ديده ميشود.
زمينشناسي
محدوده سنگهاي قيمتي روستاي بايگ جزيي از كمربند ولكانوپلوتونيك شمال درونه است. اين كمربند به عنوان زون تكنار معرفي شده است. يكي از نواحي با ارزش مجموعه ولكانيكي مجاور كانسار سنگ تزئيني رودمعجن است. اين كانسار شمال باختر روستاي فديهه قرار دارد. در اين محدوده گدازههاي بازالتي پيروكسن- اوليويندار با رخساره تيره رنگ و ساخت منشوري بهصورت كلاهكهاي سياه رنگي در ستيغ ارتفاعات واقع شدهاند و در دامنه مجموعه سنگي لاهار قرار دارد. در واحد لاهار به راحتي با حفر گودال ميتوان ژئودهاي آگاتدار را استخراج كرد.
در محدوده گدارآتشسنگ آندزيت پيروكسن واحد اصلي بوده كه سنگ ميزبان آگات به شمار ميرود، انواع رگهاي در اين كانسار نسبت به كانسار رود معجن بيشتر است و عمدتاً سفيد، بيرنگ، سفيد شيري تا خاكسترياند.
بررسي اقتصادي
سنگ آگات منطقه عمدتاً به شكل قلوهاي، رگهاي و رگچهاي يافت ميشود و رنگ آن سفيد، شيري، خاكستري، قهوهاي روشن، بنفش، به ندرت كرم تا زرد و ... است.
ذخيره آگات در روستاي بايگ حدود 1000 كيلوگرم با رنگهاي متنوع است و ذخيره آگات گدار آتشسنگ نيز 5000 كيلوگرم است (مهندسين مشاور كانايران، 1378).